10 سیستم گرمایشی ساختمان و مقایسه آن‌ها

با پیشرفت جوامع بشری و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در زندگی انسان، اشکال مختلفی از سیستم‌های گرمایشی ایجاد شد. سیستم‌هایی مانند پکیج، بخاری، رادیاتور، شومینه، و… برخی ای از این سیستم‌های گرمایشی هستند.دلیل و هدف به وجود آمدن این سیستم‌ها تأمین هوایی با دمای مناسب در محیط زندگی انسان، برای آسایش و رفاه بیشتر آن بوده است. جالب است بدانید که عمده‌ترین بخش مصرف انرژی ساختمان‌ها مربوط به همین تأسیسات گرمایشی و سرمایشی می‌باشد. به همین خاطر است که تأسیسات گرمایشی مبحثی مهم در ساختمان‌سازی به شمار می‌شود. ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی این سوال که اصلاً تأسیسات گرمایشی چیست و شامل چه مواردی می‌شود بپردازیم. تا انتها با ما همراه باشید.

اهمیت سیستم گرمایشی

سیستم‌های گرمایشی در واقع تأسیساتی هستند که از انرژی گرمایی برای حفظ درجه حرارت در سطح دلخواه، در محیط پیرامون ما استفاده می‌کنند. این تأسیسات قسمتی از تأسیسات گرمایش، سرمایش و تهویه هوا یا HVAC (Heating, Ventilation and Air Conditioning) به حساب می‌آیند. سیستم‌های گرمایشی می‌توانند به شکل مرکزی یا توزیعی باشند. موتور خانه، شومینه، پکیج، بخاری، رادیاتورفن، آبگرمکن و… برخی از مهم‌ترین تاسیسات گرمایشی ساختمان‌ها هستند.

4 مزیت سیستم‌های گرمایشی

پیشرفت تکنولوژی رفاه مردم را بیشتر کرده و شرایط زندگی با امکانات و تجهیزات بیشتر را فراهم کرده است. در ادامه مهم‌ترین مزایای استفاده از سیستم‌های گرمایشی ساختمان را توضیح می‌دهیم:

زندگی راحت

سیستم‌های گرمایشی در ساختمان با  کمک به گرم نگه داشتن فضا و همچنین تامین آب گرم مورد نیاز ساکنان زندگی راحت‌تری را برای آن‌ها فراهم می‌کند.

بهبود کیفیت هوا

سیستم‌های گرمایشی و تهویه، هوا را تصفیه و تعویض می‌کنند که همین باعث از بین بردن ویروس‌ها، گرد و غبار و آثار مواد شیمیایی می‌شود. بنابراین می‌توانیم بگوییم که سیستم گرمایشی مناسب با بهبود کیفیت فضا، کمک زیادی به حفظ سلامتی ساکنان می‌کنند.

کاهش مصرف انرژی

دستگاه‌های این نوع از سیستم‌ها با حفظ دمای مطلوب داخل ساختمان، از هدر رفتن انرژی جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل با کنترل مصرف انرژی، هزینه‌های دوره‌ای ساکنان کاهش پیدا می‌کند.

ایجاد تنوع دمایی

تنظیم دلخواه دمای محیط یکی دیگر از مزایای استفاده از سیستم‌های گرمایشی و تهویه مطبوع خانگی می‌باشد که رضایت اکثریت مشتریان را کسب کرده است.

انواع سیستم گرمایشی ساختمان

سیستم‌های گرمایشی از نظر آرایش تجهیزات به دو دسته‌کلی تقسیم می‌شوند:

1. سیستم گرمایشی مرکزی:

سیستم‌های گرمایشی مرکزی آن دسته از تاسیسات و تجهیزات مولد گرما هستند که در قسمت بیرونی فضای تهویه‌شونده یا واحد آپارتمانی قرار دارند. به طور مثال در قیمت موتورخانه و یا روی پشت بام ساختمان نصب می‌شوند. سیستم‌هایی مانند چیلرها، دیگ بخار، رادیاتورها، دیگ آب گرم، و … برخی از سیستم‌های گرمایشی  مرکزی می‌باشند.

2. سیستم گرمایشی بسته‌ای یا تک واحدی:

این دسته از تاسیسات گرمایشی، به صورت جداگانه وظیفه گرم کردن محیط پیرامون خود را بر عهده دارند. سیستم‌هایی مانند: شومینه، بخاری و … جزو این دسته از سیستم‌های گرمایشی می‌باشند.

امروزه با توجه به مبحث گرمایش جهانی و گرم شدن بیش از پیش کره زمین و آسیب‌های زیست‌ محیطی آن، انتخاب درست تاسیسات گرمایشی مناسب یک ضرورت است. یک سیستم گرمایشی مناسب باید بتواند نیاز ساختمان شما که دمای مناسب و مصرف انرژی بهینه‌ است را بر طرف کند. در ادامه به بررسی انواع سیستم‌های گرمایشی و ویژگی‌های آن‌ پرداخته‌ایم. شما با استفاده از این اطلاعات می‌توانید بهترین سیستم گرمایشی مناسب با ساختمان خودتان را‌ انتخاب و نصب کنید. در ادامه هر یک از انواع تاسیسات گرمایشی را با هم مورد بررسی قرار می‌دهیم و مزایای استفاده از آن‌ها را بیان می‌کنیم:

بخاری

بخاری یکی از محبوب‌ترین و البته یکی از سیستم‌های گرمایشی قدیمی به حساب می‌آید. با وجود روی کار آمدن تجهیزات گرمایشی جدید، هنوز هم بسیاری از افراد بخاری را به آن‌ها ترجیح می‌دهند یا هر دو را در کنار هم استفاده می‌کنند. مزایای استفاده از این دستگاه گرمایشی خانگی عبارتند از: نصب ساده، قیمت مناسب، هزینه پایین تعمیر و نگهداری و همچنین بهره‌وری بسیار بالا و حداقل اتلاف انرژی.

شومینه

شومینه یکی از سیستم‌های گرمایشی ساختمان است که تاثیر زیادی در دکوراسیون فضا دارد. شومینه‌های قدیمی با سوزاندن چوب محیط را گرم می‌کردند و شومینه‌های جدید گازی هستند. دود حاصل از شومینه از دودکشی که برای آن تعبیه شده است خارج می‌شود. زیبایی ظاهری و سادگی این سیستم گرمایشی از مهم‌ترین مزایای استفاده از آن می‌باشد. سیاه شدن دیوارها، خطر تولید گاز مونوکسید کربن و آتش سوزی از جمله مواردی هستند که در گذشته بسیاری از افراد را از استفاده از این سیستم گرمایشی منصرف می‌کرد. امروزه با طراحی و تولید شومینه‌های دیواری، استفاده از این دستگاه گرمایشی با سبک جدید رونق زیادی گرفته است.

تاسیسات موتورخانه

موتورخانه از سیستم‌های گرمایشی مرکزی به حساب می‌آید که در آن آب گرم شده و به سیستم گرمایش رادیاتور به واحدها می‌رسد. عملکرد این سیستم به این شکل است که با چرخش آب گرم در لوله‌های هر واحد، فضا گرم می‌شود. اجزای این سیستم عبارتند از مشعل، دیگ، منبع انبساط، پمپ سیرکولاتور و مبدل‌های حرارتی. از مزایای استفاده از این تاسیسات می‌توان به اشغال کم فضا، ایمنی بسیار بالا و تامین گرمایش مناسب و یکنواخت محیط اشاره کرد.

پکیج

پکیج‌ها یکی دیگر از سیستم‌های گرمایشی مرکزی هستند که نقش یک موتورخانه کوچک را بر عهده دارند. پکیج‌ها به دو شکل زمینی یا دیواری طراحی و تولید شده‌اند. پکیج‌های دیواری نسبت به زمینی فضای کمتری اشغال می‌کنند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در فضایی مثل آشپزخانه نصب کرد. البته با توجه به نیاز ساختمان، حتی می‌توان هر دو نوع پکیج‌ها را تهیه و استفاده کرد.

این دسته از انواع سیستم‌های گرمایشی آب گرم مصرفی ساختمان و همچنین حرارت لازم برای رادیاتورها را تامین می‌کنند. استفاده از این نوع از تجهیزات گرمایشی ساختمانی، علاوه بر اشغال فضای کم، هزینه‌های کمتری برای تامین تجهیزات و قطعات اتصالی نیاز دارد. راندمان بالا، قابلیت تنظیم دما برای هر واحد، عدم اتلاف آب و ایمنی بالا به خاطر استفاده از سنسورهای هشداری از مزایای این محصول است.

تاسیسات گرمایش از کف

جدیدترین نوع تاسیسات  گرمایشی ساختمان، تجهیزات گرمایش از کف است که با کار گذاشتن لوله‌های چند لایه در زیر کفپوش کار گذاشته می‌شود. عملکرد این نوع از سیستم‌ها به این صورت است که با عبور آب گرم از داخل این لوله‌ها کف ساختمان گرم می‌شود. از جمله مزایای استفاده از این نوع تاسیسات گرمایشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توزیع یکنواخت گرما
• رفع سرمای زیاد واحدهای طبقات اول ساختمان
• صرفه جویی در مصرف انرژی
• پیشگیری از خشکی هوا
• امنیت بسیار بالا
• امکان تنظیم دمای هر بخش از خانه به صورت مجزا

رادیاتور قرنیزی

رادیاتور قرنیزی یکی از تاسیسات گرمایشی لوکس به حساب می‌آید که می‌تواند با انرژی و آبگرمکن خورشیدی با راندمان بالا کار کند. از مهم‌ترین مزیت‌های این نوع از سیستم‌های گرمایشی می‌توانیم موارد زیر را بیان کنیم:

• نصب ساده با استفاده از قرنیز دیوار و با ابعاد کوچک
• صرفه جویی در مصرف انرژی
• سرعت بالا در گرم کردن فضا
• کاهش دادن لوله کشی تاسیسات
• انتقال گرما از پایین‌ترین سطح

مقاله پیشنهادی: انواع رادیاتور

تاسیسات گرمایشی از سقف

این نوع از سیستم‌های گرمایشی نوعی سیستم جدید است که به آن گرم‌کننده تابشی گفته می‌شود. در این سیستم گرما با استفاده از امواج مادون قرمز به دیگر بخش‌ها انتقال داده می‌شود. از جمله مزایای استفاده از این نوع تاسیسات عبارتند از:

• کنترل مسیر انتقال گرما
• سرعت بالا در گرم کردن فضا
• ایجاد گرمای یکنواخت در فضا
• صرفه جویی در میزان مصرف انرژی

سیستم داکت اسپلیت

این سیستم یکی دیگر از تجهیزات سرمایشی- گرمایشی است که طرفداران بسیار زیادی دارد. آب گرم از پکیج یا موتورخانه وارد داکت اسپلیت می‌شود. سپس گرمای تولید شده توسط فن موجود در اسپلیت به محیط انتقال داده می‌شود. اسپلیت‌ها بر روی دیوار نصب می‌شوند و دارای دریچه‌های تهیه هوا هستند. این وسیله به شما این امکان را می‌دهد که بتوانید زمان خاموش شدن دستگاه را تعیین کنید. از جمله مزایای استفاده از این نوع از سیستم‌های گرمایشی می‌توان به حذف انجام لوله کشی برای گرمازایی در ساختمان اشاره کرد. علاوه بر این سیستم داکت اسپلیت با اشغال فضای کم و ایجاد گرمایش سریع یکی از پرطرفدارترین سیستم‌های گرمایشی در ایران است.

یونیت هیتر

این وسیله یکی از تجهیزات مهم برای گرم کردن سالن‌های بزرگ و کارخانه‌ها است. سیستم یونیت هیتر دو نوع دیواری، سقفی و صنعتی دارد. این سیستم‌ها به خاطر فن حرارتی که دارند، قدرت گرمایشی بالاتری نسبت به رادیاتورها دارند. بنابراین با این نوع از سیستم‌های گرمایشی به راحتی می‌توان فضاهای بزرگ با سقف‌های بلند را گرم کرد.

سیستم گرمایشی چیلر

چیلرها مثل اسپیلت دو منظوره هستند و هم برای ایجاد سرمایش و هم گرمایش می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. این نوع از تجهیزات ساختمانی را می‌توان برای فضاهای با متراژ بالای 150 متر به کار گرفت. از مهم‌ترین مزایای چیلرها این است که می‌توان از یک چیلر مرکزی و چند فن کویل برای گرمایش و سرمایش ساختمان استفاده کرد. امتیاز این نوع از سیستم‌های گرمایشی ساختمان، تصفیه هوا پیش از خروج است.

تاسیسات گرمایشی هوشمند  GHP

این سیستم گرمایشی جدید نیازی به کانال‌کشی هوا ندارد و یونیت‌های داخلی آن با لوله‌کشی به یونیت‌های خارجی در ارتباط‌اند. این نوع از سیستم‌های تهویه هوشمند، هم در محیط‌های صنعتی و هم محیط‌های خانگی کاربرد دارند. این سیستم گرمایشی بر اساس سیکل تبرید تراکمی و همچنین موتور احتراق داخلی گازسوز کار می‌کند.

سیستم هوشمند GHP جایگزین مناسبی برای دیگر سیستم‌های گرمایشی پکیج، رادیاتور، چیلر و … می‌تواند باشد. همچنین این سیستم سازگار با هر نوع شرایط آب و هوایی است و محدودیتی از این نظر ندارد. این دستگاه آرام و بی سر و صدا کار می‌کند و بدون هیچ گونه لرزشی فضا را به صورت یکنواخت گرم می‌کند. این سیستم گرمایشی هوشمند فضای کمی را اشغال می‌کند و امکان کنترل از راه دور و با اینترنت را نیز دارد. علاوه بر این سیستم گرمایشی هوشمند GHP مجهز به سیستم عیب‌یاب اتوماتیک است.

تاسیسات گرمایشی VRF

این سیستم مشابه سیستم خوشمند جی اچ پی است، با این تفاوت که در هر دو حالت سرمایش و گرمایش با برق کار می‌کند. البته حالت گرمایشی این سیستم، ضعیف‌تر از سیستم جی اچ پی است و برای گرمایش ساختمان به صرفه نیست. این نوع از سیستم‌های گرمایشی نیز مانند جی اچ پی نیازی به تجهیزات موتورخانه، لوله‌کشی آب، بویلر و … ندارند.

بهترین سیستم‌های گرمایشی کدام است؟

پاسخ دادن به این سوال هر چقدر هم تخصصی باشد، نمی‌تواند نسخه واحدی برای تمام ساختمان‌ها باشد. چرا که هر ساختمان با توجه به فضا، زیرساخت‌ها و بودجه مالک، می‌تواند یکی از انواع سیستم‌های گرمایشی مدرن یا سنتی را انتخاب کند. بخاری و شومینه از سیستم‌های گرمایشی سنتی هستند که در ساختمان‌های امروزی عملا کاربردی ندارند. سیستم‌های گرمایشی مدرن و هوشمند از جمله تجهیزات مدرنی هستند که در بسیاری از ساختمان‌های جدید استفاده می‌شوند.

جمع‌بندی

در این مقاله از … در مورد مهم‌ترین تجهیزات ساختمانی که تاثیر زیادی بر هزینه‌های جاری یک ساختمان یا واحدهای آن دارد، صحبت کردیم. گفتیم سیستم‌های گرمایشی با پیشرفت تکنولوژی تغییرات بسیار گسترده‌ای داشته‌اند. در واقع هیچ ساختمانی را نمی‌توان یافت که نیازی به سیستم‌های گرمایشی نیاز نداشته باشد. ما با معرفی انواع سیستم‌های گرمایشی ساختمان سعی کردیم راهنمای جامعی برای انتخاب شما عزیزان ارائه دهیم. اگر در مورد هر یک از انواع سیستم‌های گرمایشی مدرن سوالی داشتید، حتما آن را با ما در میان بگذارید.